Miasto, które swoim klimatem przyćmiewa największe europejskie stolice, gdzie życie toczy się między kameralnymi winiarniami a łaźniami termalnymi, gdzie na każdym kroku możesz podziwiać monumentalne zabytki… Budapeszt to wyjątkowe miejsce, gdzie warto spędzić nie tylko weekend, ale poświęcić mu więcej czasu na odkrywanie wąskich uliczek i miejskich zakamarków. Poznaj najciekawsze atrakcje (i gotowy plan zwiedzania), które warto zobaczyć w węgierskiej stolicy.
Co warto zobaczyć w Budapeszcie?
- Historia Budapesztu w pigułce
- Atrakcje turystyczne Budapesztu – sprawdź, z czego słynie stolica Węgier
- Termy w Budapeszcie – Termy Széchenyi
- Jarmark bożonarodzeniowy w Budapeszcie
- Poza utartym szlakiem
- Przysmaki Budapesztu – co i gdzie musisz zjeść, będąc na Węgrzech
Budapeszt, dzisiejsza stolica Węgier, jest wynikiem połączenia trzech oddzielnych miast: Budy, Pesztu i Óbudy w 1873 roku. Jego historia sięga czasów rzymskich, kiedy to na terenie dzisiejszej Budy powstało miasto Aquincum, będące stolicą prowincji Pannonia. W średniowieczu region ten był ważnym obszarem dla Wielkiego Księstwa Węgierskiego, a później dla Królestwa Węgier. Przez wieki Budapeszt doświadczał wielu inwazji i okupacji, w tym przez Mongołów, Turków Osmańskich i Habsburgów. W XIX wieku miasto stało się ważnym ośrodkiem kulturalnym i politycznym w regionie. Jego bogata historia, połączona z niepowtarzalnym charakterem i piękną architekturą sprawiają, ze Budapeszt to bez wątpienia jedno z najbardziej fascynujących miast Europy – i punkt na Starym Kontynencie wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Liczba dni, którą warto przeznaczyć na zwiedzanie Budapesztu, zależy od indywidualnych zainteresowań, budżetu i tempa podróży. Jednakże ogólnie rzecz biorąc, na zwiedzanie z przewodnikiem (lub bez) zazwyczaj rekomenduje się przeznaczyć co najmniej 2-3 dni, aby móc zobaczyć najważniejsze atrakcje Budapesztu. Jednak my na pytanie, czy 2 dni na zwiedzanie Budapesztu wystarczy, zdecydowanie odpowiadamy – weekend w Budapeszcie jest zdecydowanie dobrym pomysłem, ale warto przedłużyć pobyt. Każda dzielnica Budapesztu (dostępna pieszo lub przy użyciu komunikacji miejskiej) to zarazem dostępny do zwiedzania inny świat, jak i pretekst do przygody
Zamek Królewski
Kompleks zamkowy powinien być żelaznym punktem na liście każdego turysty odwiedzającego Budapeszt. Monumentalne zabudowania stanowią wizytówkę stolicy Węgier i są cennym źródłem wiedzy na temat powstania Budapesztu. Sama budowla, mieszcząca się na wzgórzu zamkowym na prawym brzegu Dunaju, powstała w XIII wieku. Miała chronić króla przed najazdem tatarsko-mongolskim. W efekcie wybudowano cały kompleks fortyfikacji wokół których zaczęli osiedlać się mieszkańcy. Na przestrzeni dwóch wieków twierdza przemieniła się w centrum kraju, a za sprawą Króla Zygmunta Buda oficjalnie została stolicą.
Dzisiaj sam zamek i otaczające go zabudowania przywołują ducha starego Budapesztu. Spacery wąskimi uliczkami i napawanie się widokiem starych kościołów i fortyfikacji stanowią wspaniałą wyprawę w przeszłość, na którą warto przeznaczyć najlepiej cały dzień zwiedzania. Sam Pałac Królewski kryje w sobie ekspozycje Galerii Narodowej, Muzeum Historii oraz Bibliotekę Narodową. Aby sprawić, że wyprawa do Zamku stanie się jeszcze bardziej ekscytująca, spróbujcie dostać się na wzgórze drewnianą kolejką w stylu retro.
Góra Gellerta
Znajdujące się właściwie w samym centrum miasta, wznoszące się na wysokość 235 m n.p.m., wzgórze króluje nad Budapesztem, oferując nie tylko doskonały widok na całe miasto, ale również dawkę historii. Górę nazwano na cześć biskupa Gellerta, który z rozkazu węgierskiego króla ochrzcił plemiona Madziarów zamieszkujące tutejsze tereny.
Historia głosi, że po śmierci króla został on schwytany i zamknięty w beczce, którą zrzucono z samego szczytu góry wprost do Dunaju. Na szczycie znajduje się także 40-metrowy Pomnik Wolności, który wzniesiono w 1947 roku. Obecnie to symbol zwycięstwa i wolności. Zwróćmy uwagę też na ogromną Cytadelę z czasów Habsburgów…
Halászbástya, czyli Baszta Rybacka
Baszta Rybacka to jeden z najpopularniejszych punktów na mapie turystycznej Budapesztu, a także najlepsze miejsce na podziwianie panoramy miasta i Dunaju. Budowla powstała w XIX w. na miejscu dawnych murów zamkowych.
Swoją nazwę przejęła od cechu rybaków, którzy w Średniowieczu bronili tej części murów. Kiedy już będziecie na miejscu, nie omieszkajcie wstąpić do kawiarni na tarasie, na pyszną kawę i niesamowite widoki.
Słynna ulica Váci utca
Oto jedna z najbardziej znanych, a jednocześnie historycznych ulic Budapesztu. Przyciąga nie tylko licznymi restauracjami, kawiarniami czy ekskluzywnymi sklepami, ale przede wszystkim charakterystycznym klimatem.
Ten biegnący wzdłuż Dunaju deptak jest uczęszczany zarówno przez turystów, jak i rodowitych mieszkańców Budapesztu. Wspaniała architektura z bogatymi ornamentami, a z drugiej strony stragany z pamiątkami sprawiają, że to jeden z obowiązkowych punktów na mapie Budapesztu. Warto wybierać się choćby na krótki spacer. To doskonałe miejsce, aby przy popołudniowej kawie zrelaksować się i popatrzeć z nieco innej perspektywy na codzienne życie stolicy Węgier.
Hősök tere, czyli Plac Bohaterów
Spacerem ulicą Andrássy można dostać się na największy i najważniejszy plac w Budapeszcie – plac Bohaterów, nazywany także placem Tysiąclecia lub placem Millenijnym. Dojedziemy tu również linią metra M1. W centrum rozległego terenu stoi spektakularny pomnik zaprojektowany przez Alberta Schickedanza z okazji obchodów 1000-lecia państwa węgierskiego. Spod dłuta rzeźbiarza Gyorgya Zala wyszła nie tylko okazała 36-metrowa kolumna archanioła Gabriela, ale i posągi jeźdźców – przywódcy plemion Madziarów księcia Arpada i sześciu jego wodzów, którzy to przywiedli węgierskie plemiona na tereny dzisiejszej Niecki Podkarpackiej.
Pomnik otacza rozległa 2-częściowa, kolumnada o rozpiętości ramion aż 85 metrów. Monumentalny charakter konstrukcji czyni z niej częste tło pocztówek czy zdjęć sygnowanych radosnym „Üdvözöljük Budapesten” (tłum. Witaj w Budapeszcie). Warto jednak pamiętać, że rozległy plac ma nade wszystko charakter historyczny, będąc przez cały okres swojego istnienia miejscem ważnych dla narodu węgierskiego demonstracji politycznych.
Fővárosi Állat- és Növénykert, czyli zoo
Wizyta w budapesztańskim zoo – najstarszym na Węgrzech i jednym z najstarszych na świecie – zadowoli nie tylko miłośników fauny, ale i osoby wrażliwe na florę i piękno architektoniczne obiektów użytkowych. Tuż za oryginalną bramą z zieloną kopułą kryje się nie mniej oryginalna słoniarnia wykonana w charakterystycznym dla całego miasta stylu secesyjnym.
Teren ogrodu, choć niewielkich rozmiarów, skrywa naprawdę wiele cudów natury i kultury. Mamy tu ponad 5 tys. zwierząt, reprezentantów 733 gatunków, a także ogród botaniczny, bajkowy ogród japoński czy… Magiczną Górę, czyli ogromny pawilon w kształcie skały. Najmłodszych turystów, a także miłośników jadowitych węży i krokodyli ucieszy wizyta w palmiarni, za której projekt architektoniczny odpowiedzialna jest firma Eiffla.
Bazylika św. Stefana
Bazylika św. Stefana w Budapeszcie to jedno z najważniejszych i najbardziej imponujących dzieł architektury sakralnej na Węgrzech. Poświęcona pierwszemu węgierskiemu królowi – św. Stefanowi – monumentalna budowla jest największym kościołem w Budapeszcie i może pomieścić ponad 8 tysięcy osób.
Zbudowana w stylu neorenesansowym z elementami neoklasycystycznymi bazylika stanowi ważny punkt orientacyjny miasta z charakterystyczną kopułą wznoszącą się na wysokość 96 metrów. Jednym z najcenniejszych relikwii przechowywanych w świątyni jest „Święta Dłoń” – relikwia uważana za prawą rękę św. Stefana. Ponadto, z tarasu na kopule bazyliki roztacza się jedno z najpiękniejszych panoram Budapesztu.
Mosty Budapesztu
Dunaj dzieli Budapeszt na dwie części, a tym co stanowi łączniki 2 części miasta Budapeszt są mosty. A kilka z nich jest tym, co naprawdę warto zobaczyć będąc w Budapeszcie. Najbardziej znany z nich, Most Łańcuchowy (Széchenyi Lánchíd), to ikona Budapesztu, zbudowana w XIX wieku, będąca pierwszym stałym połączeniem nad Dunajem.
Inne ważne mosty to Margit híd (Most Małgorzaty) i Erzsébet híd (Most Elżbiety). Każdy z nich ma swoją unikalną historię i architekturę, odzwierciedlającą różne epoki i style. Przechodząc przez te mosty, nie tylko przenosimy się z jednej strony miasta na drugą, ale też podróżujemy przez czas, doświadczając bogatej historii i kultury Budapesztu.
Parlament Węgierski
Na temat gmachu parlamentu w Budapeszcie na lewym brzegu Dunaju napisano już wiele. I trudno się temu dziwić! Majestatyczna budowla neogotycka to jedno z najbardziej rozpoznawalnych i imponujących budynków w całej Europie Środkowej – i absolutne must visit podczas zwiedzania węgierskiej stolicy. Zaprojektowany przez Imre Steindla i ukończony w 1902 roku Parlament jest trzecim co do wielkości budynkiem parlamentarnym na świecie. Charakteryzuje się bogatą ornamentyką, wysmukłymi wieżyczkami i dominującą kopułą.
Wnętrze zdobią liczne rzeźby, witraże i malowidła. Budynek Parlamentu w Budapeszcie nie tylko jest centrum politycznym kraju, ale również świadkiem wielu ważnych momentów w historii Węgier i jedną z największych atrakcji turystycznych w Budapeszcie. Spacer wzdłuż Dunaju z widokiem na sylwetkę Parlamentu to niezapomniane doświadczenie dla każdego odwiedzającego Budapeszt.
Kościół Macieja i Wieża Dzwonów
Kościół Najświętszej Marii Panny albo kościół Macieja (węg. Mátyás templom), znany również jako Kościół św. Macieja Korwinowego, jest jednym z najważniejszych i najstarszych zabytków w Budzie, historycznej części Budapesztu. Ten imponujący kościół w stylu gotyckim, z charakterystycznymi kolorowymi dachówkami, był miejscem koronacji wielu węgierskich monarchów. Wewnątrz zachwyca bogato zdobione wnętrze oraz witraże.
Tuż obok kościoła stoi Wieża Dzwonów – odrestaurowana wieża, która jest pozostałością po średniowiecznych umocnieniach. To też doskonały punkt widokowy na Budapeszt – z jej szczytu roztacza się malowniczy widok na Peszt i meandry Dunaju. Zarówno Kościół Macieja, jak i Wieża Dzwonów stanowią kluczowe punkty w panoramie dzielnicy zamkowej Budapesztu.
Stare Miasto w Budapeszcie
Stare Miasto w Budapeszcie, często nazywane Dzielnicą Zamkową, jest sercem historycznej części Budapesztu. Położone na wzniesieniach Budy, oferuje wspaniałe widoki na Peszt i błyszczący Dunaj poniżej. W tej historycznej enklawie znajdują się niektóre z najważniejszych zabytków miasta i głównych atrakcji, w tym Budański Zamek, Kościół Macieja, a także malownicze, wąskie uliczki i place pełne barokowych i średniowiecznych budynków.
Chodząc po bruku, można poczuć atmosferę minionych wieków, a także odkryć liczne kawiarnie, muzea i galerie sztuki. Stare Miasto w Budapeszcie to fascynujące połączenie historii i kultury, które przyciąga turystów z całego świata.
Wyspa Małgorzaty
Wyspa Małgorzaty to zielona enklawa położona na Dunaju pomiędzy Budą a Pesztem w sercu Budapesztu. Jest to popularne miejsce wypoczynku zarówno dla mieszkańców, jak i turystów. Na przestrzeniach tej rozciągającej się na około 2,5 km wyspy znajdują się liczne ścieżki spacerowe, baseny, fontanny oraz ogrody.
Nie można jednak przejechać tedy samochodem. Warto też wspomnieć o ruinach klasztoru, w którym według legendy żyła święta Małgorzata, córka króla Węgier Beli IV, od której wyspa wzięła swoją nazwę.
Budapeszt żyje w rytmie fal Dunaju (rejs po Dunaju to atrakcji , ale za gorącą atmosferę w mieście odpowiadają akweny innego rodzaju – kąpieliska termalne. Największy nie tylko na Węgrzech, ale i w całej Europie kompleks basenów i term Széchenyi gyógyfürdő znajduje się na obrzeżach budapesztańskiego parku miejskiego, gdzie wypływają najcieplejsze źródła w stolicy. Najstarszy budynek kompleksu otwarty został już pod koniec XIX-wieku, jednakże szybko okazało się, że konieczna będzie jego rozbudowa. Dziś do dyspozycji amatorów wodnych atrakcji (i nie tylko) jest 15 basenów krytych, 3 duże baseny zewnętrzne, 10 saun, a także małe wanny, w których doświadczyć można uzdrawiającej mocy kąpieli – tamtejsze wody bogate są bowiem w sód, magnez, fluor i wapń.
Co ciekawe, baseny termalne Széchenyi to jeden z nielicznych obiektów tego typu na Węgrzech, w którym nie wydzielono dni ani części przeznaczonych tylko dla kobiet lub tylko dla mężczyzn. Koedukacyjny charakter kompleksu dodaje pikanterii organizowanej od kilku lat Nocy Basenów, w trakcie której organizowane jest naprawdę gorące pool party.
W Budapeszcie, choć miasto to oferuje mnóstwo atrakcji turystycznych, istnieją rejony, które mogą stanowić wyzwanie dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich. Wzgórze Zamkowe (Várhegy), będące jednym z najstarszych zakątków miasta, kusi malowniczymi widokami i bogactwem zabytków. Jednak jego wąskie, kręte i brukowane uliczki mogą stanowić przeszkodę.
Podobnie jest w Dzielnicy Tabán, która, choć dziś stanowi część Budapesztu, niegdyś była osobną wioską. Oryginalna zabudowa w dużej mierze nie przetrwała, ale pozostało kilka charakterystycznych brukowanych ulic. Dzielnica Víziváros, zwana też Miastem nad Wodą, rozpościera się u stóp Wzgórza Zamkowego i, podobnie jak wcześniej wymienione obszary, charakteryzuje się malowniczymi brukowanymi alejkami. Na koniec, przechadzając się po starych dzielnicach mieszkalnych Budy, zwłaszcza tych oddalonych od centrum, można napotkać historyczne place i uliczki o oryginalnym brukowaniu. Warto zatem planując wizytę w tych rejonach, przygotować się na potencjalne trudności komunikacyjne.
Klubokawiarnia Szimpla Kert
Budapeszt słynie nie tylko z pięknych zabytków i wyjątkowej architektury, ale również wielu ciekawych miejsc oraz intrygujących lokali, których wystrój może zaskoczyć nawet najbardziej zagorzałych bywalców klubów i pubów. Otóż od pewnego czasu w Budapeszcie panuje moda na miejsca powstałe w podstarzałych, a nierzadko opuszczonych budynkach, które po częściowej rewitalizacji dostają drugie życie.
Tzw. „puby-ruiny” to miejsca charakteryzujące się wyjątkowym wystrojem oraz atmosferą. Można nie tylko spotkać się tu z przyjaciółmi czy napić piwa, ale również potańczyć przy muzyce klubowej, obejrzeć film podczas pokazu lub festiwalu, a także przyjść na wystawę sztuki. Szimpla Kert to jedna z najpopularniejszych tego typu klubokawiarni, w której, co ciekawe, można np. posiedzieć przy stoliku wykonanym… ze starego Trabanta. Lokal został uznany jako jeden ze 100 najlepszych klubów na całym świecie, często porównywany do klubów m.in. w Berlinie.
Zimowy pobyt w Budapeszcie jest zdecydowanie tańszy niż w szczycie wakacyjnego sezonu i stanowi pretekst do odkrycia kolejnej niezwykłej atrakcji Budapesztu – jarmarku świątecznego. Spacerując po ulicach, można co i rusz natknąć się na pięknie przystrojone choinki. Najlepiej dojść do placu Vörösmarty, gdzie odbywa się najsłynniejszy w mieście jarmark bożonarodzeniowy. Na dobry początek trzeba spróbować miejscowego grzanego wina, po którym od razu zachce nam się więcej atrakcji. A tych jest tu bez liku! Kolorowe stragany, oferujące całą gamę produktów – począwszy od świątecznych ozdób, przez biżuterię, wyroby rzemieślnicze, po świąteczne dzwoneczki i inne gadżety do domu.
Kiedy już się wystarczająco obkupimy, warto skierować swoje kroki w stronę ładnie przystrojonych budek z jedzeniem, gdzie serwują m.in. wyśmienite kiełbaski i miejscowe specjały. A prawdziwą wisienką na torcie jest fasada słynnej cukierni Gerbeaud, która na czas jarmarku zmienia się w wielki kalendarz adwentowy. Codziennie otwiera się tam nowe okienko z magiczną niespodzianką. Magiczne są również świąteczne pokazy laserowe, wyświetlane co wieczór na fasadzie monumentalnej bazyliki św. Stefana. To drugie miejsce w Budapeszcie słynące z wyjątkowej atmosfery – dodatkową atrakcją jest tutaj lodowisko z wielką choinką pośrodku.
Bez wątpienia sercem budapesztańskiej bohemy jest pasaż Gozsdu-udvar. Niegdyś ta dawna dzielnica żydowska w Budapeszcie oferowała małe sklepiki i warsztaty, między którymi przechadzali się mieszkańcy. Choć miejsce nieco zamarło w latach powojennych, dziś znów tętni życiem. Można tu znaleźć niemal wszystko – począwszy od targu staroci, który odbywa się w każdą niedzielę, poprzez galerie sztuki, a skończywszy na modnych barach i restauracjach. Jeśli próbować po raz pierwszy tradycyjnej zupy gulaszowej Gulyásleves z kawałkami mięsa wołowego czy pieczonego na oleju placka Lángos, to najlepiej właśnie tu. Ostro zaprawione dania rozgrzeją przed jesiennym spacerem po ulicach Budapesztu, na których liczba zabytków i atrakcji konkurować może tylko z ilością sposobów wykorzystania papryki w węgierskiej kuchni.
Jeżeli kochacie jeść (albo wasz apetyt nagle wrośnie po odhaczeniu na liście większości głównych atrakcji w Budapeszcie), nie możecie ominąć ogromnej Hali Targowa (z węg. „Nagyvásárcsarnok”). To największe, a zarazem najstarsze zadaszone targowisko w Budapeszcie. Znajduje się na samym końcu głównej zakupowej ulicy – Váci utca. Jeśli nie będziecie mogli tam trafić po mapie, na pewno węch was zaprowadzi. W końcu to właśnie tu można skosztować większości lokalnych przysmaków, tj. langoszy, zupy rybnej, leczo, smażonych serów, paprykarzy czy też pikantnego gulaszu. Kiedy będziecie już najedzeni, warto wybrać się na zakupy – na parterze można zaopatrzyć się w różnego rodzaju kiełbasy, przyprawy, wina czy też słodkości. Na górze czekają zaś pamiątki.
Sam budynek również jest wart uwagi. Został wybudowany w 1896 roku na życzenie pierwszego burmistrza Budapesztu. Hala była jego największą inwestycją podczas całej kadencji, a efekt był oszałamiający. W czasach II wojny światowej hala została całkiem zniszczona. Odbudowano ją dopiero w latach 90. ubiegłego wieku. Od tej pory jest jednym z najczęściej odwiedzanych miejsc przez turystów w stolicy Węgier.
